Ομιλία του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στην εκδήλωση του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης με τίτλο «Χτίζοντας γέφυρες ανάμεσα στο ανθρώπινο δυναμικό και την αγορά εργασίας»
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι στην κυβέρνηση και στη Βουλή, αγαπητά στελέχη της ΔΥΠΑ, κυρίες και κύριοι, σωστά το είπες, Χριστίνα, ολοκληρώθηκε το σημαντικό κομμάτι της εκδήλωσης. Η δική μου ομιλία είναι στην προκειμένη περίπτωση παντελώς συμπληρωματική σε αυτά τα οποία ακούσαμε.
Και, πράγματι, πρέπει να σας πω ότι φεύγω απ’ αυτή την εκδήλωση πολύ πιο αισιόδοξος και με πολύ περισσότερη ενέργεια, ακούγοντας όλες αυτές τις πολύ ενδιαφέρουσες -συναρπαστικές, θα έλεγα- προσωπικές ιστορίες ανθρώπων που είτε βρήκαν δουλειά στην Ελλάδα είτε επέστρεψαν από το εξωτερικό, με μία διευκόλυνση από τη Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης, από το ελληνικό κράτος, το οποίο με τον τρόπο του «έχτισε» εκείνες τις απαραίτητες γέφυρες προκειμένου να συνδεθούν οι προσδοκίες των εργαζόμενων με τις απαιτήσεις των εργοδοτών.
Πράγματι, όταν μιλάμε για την αγορά εργασίας και για την οικονομική μας πολιτική αναφερόμαστε συχνά σε «ψυχρές» στατιστικές οι οποίες από μόνες τους προφανώς έχουν πολύ μεγάλη σημασία. Ναι, δημιουργήθηκαν 500.000 νέες θέσεις εργασίας στα τελευταία έξι χρόνια. Όταν μας εμπιστεύθηκε για πρώτη φορά ο ελληνικός λαός, στις 7 Ιουλίου του 2019, η ανεργία ήταν στο 18%. Και θέλω να θυμίσω ότι τότε η πρώτη προτεραιότητά μας ήταν η δραστική αποκλιμάκωση της ανεργίας και η δημιουργία πολλών νέων θέσεων εργασίας.
Νομίζω ότι σήμερα, κάνοντας έναν συνολικό απολογισμό, μπορούμε να είμαστε ικανοποιημένοι από τα αποτελέσματα αυτής της πολιτικής αν αναλογιστεί κανείς ότι η ανεργία στη χώρα μας είναι κοντά στο 8%, αλλά, ταυτόχρονα, με τη μείωση της ανεργίας έρχεται και μια, θα έλεγα, αυτόματη σε μεγάλο βαθμό, η οποία προκύπτει από τους κανόνες της αγοράς και της ζήτησης, αύξηση των μισθών.
Το ζητούμενο δεν είναι μόνο να δημιουργούμε θέσεις εργασίας. Το ζητούμενο είναι να αυξάνονται και οι μισθοί με έναν ρυθμό τέτοιο που να μπορούν να υποστηρίζουν το βιοτικό επίπεδο των εργαζόμενων.
Όμως, αυτά τα στατιστικά στοιχεία λίγη αξία έχουν μπροστά στις προσωπικές ιστορίες τις οποίες ακούσαμε σήμερα. Και τουλάχιστον ως προς το πρώτο κομμάτι του πάνελ, ως προς τις «Ημέρες Καριέρας» που γίνονται στην πατρίδα μας, αυτό το οποίο μπορώ να πω, έχοντας επισκεφθεί αρκετές από αυτές, είναι ότι πράγματι συνιστά μια μεγάλη καινοτομία για έναν κρατικό οργανισμό να μπορεί να οργανώνει με τέτοια αρτιότητα job fairs, όπως αυτά που γίνονται στο εξωτερικό, που προσφέρουν τη δυνατότητα σε εργαζόμενους να έρθουν σε επαφή με πολλές εταιρείες με μεγάλη ταχύτητα.
Και προφανώς στις εταιρείες να μπορέσουν να δουν πολλούς εργαζόμενους. Όπως είπαν και οι υπεύθυνοι ανθρώπινου δυναμικού, είναι άλλο να λαμβάνεις ένα βιογραφικό και άλλο να βλέπεις μπροστά σου τον εργαζόμενο ή την εργαζόμενη για να μπορείς να κάνεις μια μικρή συνέντευξη.
Αντιλαμβάνομαι απόλυτα την καχυποψία με την οποία αντιμετώπισαν τις «Ημέρες Καριέρας» τόσο οι δυνητικοί εργαζόμενοι ή οι εργαζόμενοι που έψαχναν άλλη δουλειά, διότι οι «Ημέρες Καριέρας» δεν είναι μόνο για τους άνεργους, είναι και για εργαζόμενους οι οποίοι μπορεί να ψάξουν μια διαφορετική δουλειά, που να καλύπτει περισσότερο τις προσδοκίες τους.
Και αντιλαμβάνομαι απόλυτα την καχυποψία και των εργοδοτών οι οποίοι στο παρελθόν, με τον παλιό ΟΑΕΔ, μπορεί να μην ήταν συνηθισμένοι σε μια δημόσια υπηρεσία η οποία λειτουργούσε με κανόνες και με προδιαγραφές ιδιωτικού τομέα.
Έχουμε φτάσει σήμερα στο σημείο πολλές εταιρείες εύρεσης εργασίας να αισθάνονται ότι υφίστανται περίπου αθέμιτο ανταγωνισμό από τη Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης, επειδή ακριβώς έχουμε τη δυνατότητα να οργανώνουμε τέτοιες πρωτοβουλίες προς όφελος και των εργαζόμενων και των επιχειρήσεων.
Θα συνεχίσουν, αγαπητέ Σπύρο και κυρία Υπουργέ, κυρία και κύριε Υφυπουργέ, οι «Ημέρες Καριέρας» σε ολόκληρη την χώρα.
Πραγματικά αξίζει τον κόπο, κυρίως σε αυτούς τους εργαζόμενους οι οποίοι μπορεί να αντιμετωπίζουν με σκεπτικισμό, με επιφυλακτικότητα τις ώρες που ενδεχομένως να αισθάνονται ότι θα χάσουν επισκεπτόμενοι μία «Ημέρα Καριέρας», να το κάνουν, να τολμήσουν το βήμα, ακούγοντας αυτές τις ωραίες ιστορίες νέων ανθρώπων αλλά και λιγότερο νέων ανθρώπων, που είτε βρήκαν δουλειά είτε άλλαξαν την επαγγελματική τους σταδιοδρομία ως αποτέλεσμα αυτής της επιλογής τους να συμμετέχουν σε μία «Ημέρα Καριέρας».
Φυσικά να ενθαρρύνω και τις επιχειρήσεις, αναφέρομαι εδώ και στους κοινωνικούς εταίρους, να συμμετέχουν με περισσότερη ενέργεια και με περισσότερη θέρμη στις «Ημέρες Καριέρας» οι οποίες θα οργανωθούν.
Να πω και δυο κουβέντες για το δεύτερο πάνελ, το οποίο προσωπικά με άγγιξε διότι κάποτε και εγώ γύρισα από το εξωτερικό, μετά από 11 χρόνια σπουδών και εργασίας. Ενθυμούμενος κι εγώ τη δύσκολη προσωπική απόφαση να αφήσει κανείς μία σταδιοδρομία στο εξωτερικό για να γυρίσει στην Ελλάδα, αλλά νομίζω ότι όλοι όσοι έχουμε φύγει στο εξωτερικό, κάποια στιγμή θα αισθανθούμε αυτόν τον νόστο, της επιστροφής στην πατρίδα.
Το ερώτημα είναι ποιες είναι οι συνθήκες με τις οποίες επιστρέφουμε και πώς παίρνουμε αυτή τη δύσκολη απόφαση για εμάς και για την οικογένειά μας να κάνουμε αυτό το μεγάλο βήμα της επιστροφής.
Πράγματι, τα χρόνια της κρίσης εκατοντάδες χιλιάδες, κυρίως νέοι, Έλληνες και Ελληνίδες, έφυγαν από την πατρίδα απογοητευμένοι από μία χώρα η οποία φαινόταν να οδηγείται σε αδιέξοδο ή ενδεχομένως απελπισμένοι διότι πολύ απλά δεν μπορούσαν να βρουν δουλειά στην Ελλάδα και μπορούσαν να βρουν δουλειά μόνο στο εξωτερικό.
Αυτό, πια, έχει αλλάξει. Και νομίζω ότι για να πάρει κάποιος την απόφαση να επιστρέψει -προφανώς, οι «Ημέρες Καριέρας» είναι εξαιρετικά χρήσιμες διότι δίνουν τη δυνατότητα σε κάποιον να έχει μία συνολική εικόνα της αγοράς εργασίας και των ευκαιριών που προσφέρονται με μία επίσκεψη, μία μέρα, μία δουλειά που θα χρειαζόταν πολύ μεγάλη προσπάθεια να την κάνει αλλά δεν αρκεί, προφανώς, μόνο αυτό- πρέπει να υπάρχουν καλές δουλειές. Πρέπει να υπάρχει αυτή η αίσθηση ότι παίρνω μία απόφαση και την παίρνω με τη σιγουριά ότι δεν θα χρειαστεί ξανά να φύγω στο εξωτερικό.
Και όλα αυτά έχουν να κάνουν με την πίστη ότι τελικά η χώρα, παρά τις δυσκολίες, παρά τα προβλήματα, κινείται βασικά στη σωστή κατεύθυνση, ότι τα πράγματα έχουν μπει σε μια σειρά. Και πιστεύω ότι πολλοί από αυτούς που μας ακούν και πολλοί που πήραν την απόφαση αυτή, την πήραν ακριβώς γιατί τελικά έχουν μία πίστη στις δυνατότητες της χώρας και με τον τρόπο τους, όπως μας είπαν, θέλουν να βοηθήσουν σε αυτή τη συνολική προσπάθεια ανόρθωσης της πατρίδας μας.
Εκεί έρχεται το κράτος, η πολιτεία, να μπορέσει, στο μέτρο του εφικτού, να διευκολύνει τους συμπολίτες μας οι οποίοι βρίσκονται στο εξωτερικό, να επιστρέψουν πίσω και να μεταλαμπαδεύσουν τις εμπειρίες τους, τις γνώσεις τους, τα βιώματά τους στην ελληνική οικονομία.
Διότι το να φύγει κάποιος από την Ελλάδα είναι μία απόφαση που δεν είναι εύκολη.
Και πάντα σε μία ανοιχτή παγκόσμια οικονομία θα φεύγουν άνθρωποι, θα επιστρέφουν άνθρωποι, το ζήτημα ποιο είναι; Το ισοζύγιο. Για πρώτη φορά πέρσι το ισοζύγιο σε ετήσια βάση ήταν θετικό: περισσότεροι επέστρεψαν στην Ελλάδα απ’ ό,τι έφυγαν. Και αυτό νομίζω ότι είναι η καλύτερη δικαίωση συνολικά των πολιτικών μας στην αγορά εργασίας.
Αυτοί οι άνθρωποι, λοιπόν, οι οποίοι θα γυρίσουν πίσω, θα έχουν τη δυνατότητα να έχουν σημαντικά φορολογικά κίνητρα, όπως γνωρίζετε, αλλά ενδεχομένως να μην αρκεί μόνο αυτό. Να σκεφτούμε και ένα συνολικό πλαίσιο του πώς, ειδικά σε αυτή τη συγκυρία όπου τα πράγματα αλλάζουν στον κόσμο και ειδικά στις Ηνωμένες Πολιτείες, θα μπορέσουμε να προσελκύσουμε περισσότερους Έλληνες του εξωτερικού να πάρουν αυτή την τολμηρή απόφαση να γυρίσουν στην πατρίδα τους.
Με τον Υπουργό Υγείας, παραδείγματος χάρη, πριν από έναν μήνα πήραμε μια τολμηρή απόφαση, η οποία αφορά τους γιατρούς στις Ηνωμένες Πολιτείες. Τι είπαμε με απλά λόγια; Ότι αν έχεις πιστοποίηση ειδικότητας ή εξειδίκευσης στη Αμερική, η οποία έχει ένα πολύ απαιτητικό σύστημα αναγνώρισης αυτών των ειδικοτήτων και της εξειδίκευσης, αυτή θα αναγνωρίζεται αυτόματα στην Ελλάδα, χωρίς να περνάς από καμία γραφειοκρατική διαδικασία.
Αυτό ήταν ένα μεγάλο εμπόδιο για γιατρούς οι οποίοι ήθελαν να επιστρέψουν, διότι έβλεπαν ως «βουνό», γραφειοκρατικό «βουνό», τον μεγάλο μπελά του να πρέπει να αναγνωρίσουν την ειδικότητά τους ή την εξειδίκευσή τους. Με αυτόν τον τρόπο το ξεπερνάμε και πιστεύω ότι πολύ σύντομα θα δούμε και πολλούς γιατρούς να επιστρέφουν από τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Φυσικά, κάθε ειδικότητα, κάθε επάγγελμα μπορεί να έχει τις δικές του ιδιαιτερότητες. Μπορεί, παραδείγματος χάρη, τώρα να θέλουμε να κάνουμε μια μεγάλη προσπάθεια να προσελκύσουμε επιστήμονες στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης, όπου η χώρα μας κάνει μία συνειδητή προσπάθεια να μπορέσει πραγματικά να αναπτύξει εφαρμογές στον δημόσιο και στον ιδιωτικό τομέα που να μας καταστήσουν πρωτοπόρους στην Ευρώπη. Πρέπει λοιπόν να γίνουν ακόμα πολλά.
Όμως, να κλείσω, γιατί η σημερινή εκδήλωση ανήκει πρώτα και πάνω απ’ όλα στους εργαζόμενους και στους εργοδότες οι οποίοι συμμετείχαν, εκφράζοντας και πάλι το μήνυμα το οποίο βγήκε από αυτή την εκδήλωση.
Διότι, ξέρετε, απέναντι στην «γκριζίλα», στην γκρίνια, στη μεμψιμοιρία, στη μιζέρια η οποία συχνά συνοδεύει τον δημόσιο διάλογο, αυτή η εκδήλωση ήταν ενδεχομένως η καλύτερη απάντηση ότι κάτι πράγματι αλλάζει στην Ελλάδα. Ότι, παρά τις δυσκολίες, έχουμε το δικαίωμα -την υποχρέωση, θα έλεγα- να ατενίζουμε το μέλλον με μεγαλύτερη αισιοδοξία. Ότι οι πολιτικές μας στην αγορά εργασίας αποδίδουν.
Ότι σε λίγο θα βρεθούμε -και αναφέρομαι εδώ και στους κοινωνικούς εταίρους-, αν δεν έχουμε ήδη βρεθεί στη θέση αυτή, να αντιμετωπίζουμε το ανάποδο πρόβλημα από αυτό που αντιμετωπίζαμε πριν από πέντε χρόνια: εκεί που παλιά οι εργαζόμενοι δεν έβρισκαν δουλειά, τώρα πολλοί εργοδότες δεν βρίσκουν εργαζόμενους που να καλύπτουν τις ανάγκες και τις δεξιότητές τους. Αυτό δημιουργεί τελείως καινούριες προκλήσεις για τις πολιτικές μας στην αγορά εργασίας, για το εκπαιδευτικό μας σύστημα, για τις πολιτικές κατάρτισης και επανακατάρτισης.
Είναι, όμως, ένα πιο ευχάριστο πρόβλημα αυτό, από το να έχεις ανεργία 18% και να μαστίζεσαι από την ανεργία, που τελικά είναι η μεγαλύτερη εκδήλωση ανισότητας και κοινωνικής αδικίας.
Πολλά συγχαρητήρια, λοιπόν, στο Υπουργείο, σε όλους όσοι συμμετείχαν και με το καλό στις επόμενες «Ημέρες Καριέρας», και στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.
Σας ευχαριστώ πολύ.
