Ομιλία του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στη 49η τακτική Γενική Συνέλευση του Συνδέσμου Εξαγωγέων Βορείου Ελλάδος.
Σεβασμιώτατε, κ. Αντιπρόεδρε της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κ. Περιφερειάρχα, κ. Δήμαρχοι, αγαπητοί Υπουργοί και βουλευτές, αγαπητέ Σίμο, κ. Πρόεδρε του Συνδέσμου Εξαγωγέων, κυρίες και κύριοι,
Είναι, πράγματι, ιδιαίτερη η χαρά μου που βρίσκομαι σήμερα εδώ μαζί σας στην ανοιχτή σας συνεδρίαση. Χαρά η οποία γίνεται μεγαλύτερη βλέποντας ενεργά μέλη σας να βραβεύονται για τη συμβολή τους στην εξωστρέφεια. Γιατί οι εξαγωγές δεν είναι μόνο εμπορεύματα και υπηρεσίες, οι εξαγωγές τελικά είναι οι πρεσβευτές μας στον κόσμο, που αναδεικνύουν στην πράξη και την ανθεκτικότητα αλλά και τη δυναμικότητα της εθνικής οικονομίας.
Ταυτόχρονα, όμως, αναδεικνύουν και τις πολύ μεγάλες ικανότητες της ελληνικής επιχειρηματικότητας. Το δηλώνουν, άλλωστε, και τα στοιχεία της ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας, που την τελευταία πενταετία, σε αντίθεση με το τι συνέβαινε πριν, κινείται σταθερά με ρυθμούς πολύ πάνω από τους ευρωπαϊκούς μέσους όρους.
Στο διάστημα 2020-2023 η οικονομία στη χώρα μας μεγεθύνθηκε κατά 5,3%, ενώ στην Ευρωπαϊκή Ένωση η ανάπτυξη ήταν μόλις 2,3%. Είναι μία θετική πορεία που θα συνεχιστεί και το 2024 και το 2025 και το 2026, με τις εξαγωγές -και σε αυτό αποδίδω πολύ μεγάλη σημασία- να αυξάνουν διαρκώς τη συμμετοχή τους σε αυτή την αναπτυξιακή δυναμική.
Και δεν είναι τυχαίο ότι, αγαπητέ Σίμο, η πρόοδος στον τομέα σας είναι μεγαλύτερη από τη γενική αύξηση του εθνικού προϊόντος. Το 2025 προβλέπεται να πλησιάσει το 5% και αυτό όταν με το κλείσιμο του 2023 οι εξαγωγές έφτασαν σχεδόν στα 50 δισεκατομμύρια, στη δεύτερη καλύτερη επίδοση στην ιστορία μετά τα υψηλά επίπεδα του 2022.
Και επιτρέψτε μου να ανοίξω εδώ μία παρένθεση, οι εξαγωγές προϊόντων και υπηρεσιών πια στην πατρίδα μας έχουν φτάσει κοντά στο 50% του ΑΕΠ. Είναι μία επίδοση η οποία, ήδη σήμερα, μας κατατάσσει περίπου στο ίδιο επίπεδο με χώρες οι οποίες ήταν πολύ μπροστά μας, όπως η Πορτογαλία, και θεωρώ απολύτως εφικτό να μπορέσουμε να φτάσουμε το 60% έως το 2027.
Και βέβαια, δεν αρκεί να βλέπουμε μόνο τα απόλυτα νούμερα, αλλά πρέπει να βλέπουμε και τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των εξαγωγών. Έχουμε υπερδιπλασιάσει τις εξαγωγές σε προϊόντα υψηλής τεχνολογίας αναδεικνύοντας στην πράξη ότι το παραγωγικό μοντέλο της ίδιας της χώρας μας αλλάζει και αλλάζει με εσάς, τις δυναμικές εξαγωγικές επιχειρήσεις, πρωταγωνιστές.
Ασφαλώς οι αριθμοί αυτοί από μόνοι τους λένε πολλά. Δηλώνουν, ωστόσο, περισσότερα αν αντιμετωπιστούν και ως ένας μοχλός διαρκούς αύξησης του συνολικού δημόσιου πλούτου, μέρισμα του οποίου τελικά επιστρέφει στην ίδια την κοινωνία. Τελικά είναι η πρόοδος των επιχειρήσεων, τα αυξημένα φορολογικά έσοδα από την επιχειρηματική δραστηριότητα που επιτρέπουν στο κράτος να χρηματοδοτεί την άμυνα, την υγεία, την παιδεία, συνδυάζοντας με άλλα λόγια την ατομική προκοπή με τη συλλογική ευημερία. Είναι μια πολιτική που κατεξοχήν πρεσβεύει η κυβέρνησή μας.
Και πράγματι, χάρη στις παραπάνω επιδόσεις της οικονομίας και των εξαγωγών, οι μισθοί και οι συντάξεις στην Ελλάδα αυξήθηκαν και αυξήθηκαν σημαντικά, ύστερα από ένα πολυετές πάγωμα. Η μέση αμοιβή, ο μέσος μισθός από τα 1.046 ευρώ βρίσκεται ήδη στα 1.300 ευρώ. Ο κατώτατος μισθός έχει πάει από τα 650 ευρώ στα 830 ευρώ. Συμπαρασύροντας μαζί τους επιδόματα και τριετίες, ώστε να γίνεται πλέον ορατός ο στόχος μας το 2027 ο μέσος μισθός να φτάσει τα 1.500 ευρώ και ο κατώτατος τα 950 ευρώ.
Αλλά και αυτά τα στοιχεία, αγαπητέ Πρόεδρε, δεν λένε όλη την αλήθεια, διότι οι μισθοί των καλοπληρωμένων δουλειών των εξαγωγικών επιχειρήσεων είναι πολύ υψηλότεροι από αυτούς τους οποίους ανέφερα. Γι’ αυτό και έχουμε πια τη δυνατότητα να μπορούμε να προσελκύουμε και συμπολίτες μας, νέους, οι οποίοι έφυγαν στο εξωτερικό. Η γενιά του brain drain αρχίζει και επιστρέφει στη χώρα μας ακριβώς γιατί αυτή η μείωση της ανεργίας έχει αυξήσει τη διαπραγματευτική δύναμη των εργαζόμενων και έχει υποχρεώσει -και το λέω με την καλή έννοια- τις επιχειρήσεις να πληρώνουν καλύτερους μισθούς προκειμένου να τους προσελκύσουν.
Και αν προσθέσετε σε αυτό τη σταθερή πολιτική την οποία ακολουθήσαμε πέντε χρόνια τώρα για τη μείωση της φορολογικής επιβάρυνσης, καταλαβαίνετε γιατί η πολιτική μας για τη στήριξη του διαθέσιμου εισοδήματος είναι μια πολιτική η οποία έχει δικαιωθεί από τις ίδιες τις εξελίξεις.
Αυτές οι μόνιμες αυξήσεις, άλλωστε, είναι και οι μόνες οι οποίες δίνουν και οριστική απάντηση σε αυτή την επίθεση της παγκόσμιας ακρίβειας από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και την ενεργειακή κρίση. Γιατί, καθώς αυτές οι αυξήσεις είναι ετήσιες, θα εξακολουθούν να στηρίζουν το εισόδημα και μετά το πέρασμα του πληθωριστικού κύματος, κάτι που σημαίνει ότι οι έκτακτες περιστάσεις έχουν και κάποια ημερομηνία λήξης, η βελτίωση όμως των αποδοχών, του διαθέσιμου εισοδήματος του πολίτη, θα συνεχίσει να είναι σταθερή και συνεχής.
Και ξέρετε, βέβαια, ότι μήνες τώρα υψώνουμε αναχώματα στις ανατιμήσεις και με στοχευμένα μέτρα. Είναι μία μάχη -και πρέπει να το πούμε αυτό, γιατί το ξεχνάμε- που έχει κερδηθεί σε πεδία όπως τα τιμολόγια του ρεύματος, τα οποία σήμερα έχουν επιστρέψει στα επίπεδα που ήταν προ τριών ετών, ενίοτε είναι και χαμηλότερα, γιατί καταφέραμε και ενεργοποιήσαμε τον πραγματικό ανταγωνισμό και υλοποιήσαμε πολιτικές τελικά οι οποίες διευκόλυναν και τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις. Το κόστος του ρεύματος ήταν το πρώτο ζήτημα το οποίο μας έθεταν και οι επιχειρήσεις πριν από έναν-ενάμιση χρόνο. Δεν αναφερθήκατε καθόλου σε αυτό, αγαπητέ Πρόεδρε, αναφερθήκατε σε άλλα στα οποία θα αναφερθώ κι εγώ στη συνέχεια, αλλά και αυτό είναι αποτέλεσμα μιας επιτυχημένης κυβερνητικής πολιτικής.
Αρχίζουμε και βλέπουμε μειώσεις σε κάποια βασικά προϊόντα. Η ακρίβεια επιμένει ακόμα στα τρόφιμα. Υπάρχει ένας «λαβύρινθος» αιτιών: έχουμε αρνητικές συνέπειες της κλιματικής κρίσης στις αγροτικές καλλιέργειες, αλλά έχουμε και διαρθρωτικά κενά -κενά τα οποία παρουσιάζει και η τοπική αγορά αλλά και η ευρωπαϊκή αγορά.
Και γι’ αυτό προχθές απέστειλα στην Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, την κα Ursula von der Leyen, μία επιστολή για το συγκεκριμένο θέμα, το οποίο το έχω ήδη συζητήσει με συναδέλφους μου στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Ένα θέμα το οποίο αδικεί κάποιες χώρες της Ένωσης, αλλοιώνει τον ανταγωνισμό, αλλά τελικά τροφοδοτεί και τον πληθωρισμό συνολικά στην ήπειρό μας. Γιατί δεν γίνεται πολυεθνικές εταιρείες, μεγάλες εταιρείες, να ακολουθούν σημαντικά διαφορετικές πολιτικές τιμών ανά χώρα με βάση μόνο τα δικά τους συμφέροντα. Αλλά με βάση ενιαίους κανόνες που μόνο η Ευρώπη μπορεί να επιβάλλει στους διεθνείς κολοσσούς μπορεί να αντιμετωπιστεί το θέμα αυτό.
Το συζητήσαμε και πρόσφατα όταν ο Enrico Letta μάς παρουσίασε την έκθεσή του για την ενιαία αγορά. Και κάποιοι από εμάς εκφράσαμε στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο την απορία: μιλάμε πολύ για την ενιαία αγορά και είναι ένα σημαντικό επίτευγμα της ευρωπαϊκής ενοποίησης, αλλά πώς εξηγούνται αυτές οι πολύ μεγάλες, ενίοτε, διαφοροποιήσεις τιμών για το ίδιο προϊόν ανάμεσα σε ευρωπαϊκές αγορές; Και πρόκειται για ένα φαινόμενο το οποίο μπορεί να αποφέρει πολύ μεγάλα κέρδη σε μερικές εταιρείες, ροκανίζει όμως το εισόδημα δεκάδων εκατομμυρίων Ευρωπαίων πολιτών.
Και καθώς δεν μπορεί πλέον να εκδηλώνεται με αφορμή την κάθε διεθνή αναστάτωση, απαιτεί μια κεντρική ρύθμιση, με σχετικά παρεμφερείς τιμές βάσης των προϊόντων για όλα τα κράτη-μέλη, με διαφορές οι οποίες μπορούν να εξηγούνται από τα έξοδα μεταφοράς τους, αλλά με μία πιο συνολική ματιά σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Επιτροπής, για ένα φαινόμενο το οποίο -σας διαβεβαιώνω- δεν απασχολεί μόνο την πατρίδα μας, αλλά και άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Και είναι κάτι το οποίο θα τονώσει τη σωστή λειτουργία της ευρωπαϊκής αγοράς αλλά τελικά και τις εθνικές επιχειρήσεις.
Αγαπητά μέλη του Συνδέσμου Εξαγωγέων, επιστρέφω στη συνολική εικόνα της εθνικής οικονομίας, γνωρίζοντας ότι ο δικός σας τομέας αποτελεί μία από τις πιο δυναμικές συνιστώσες της. Και σίγουρα δεν κινείται ανεξάρτητα από την συρρίκνωση της ανεργίας, η οποία, θέλω να θυμίσω, από το 2019 υποχώρησε κατά παραπάνω από 8 μονάδες. Αυτό μεταφράζεται σε 460.000 νέες θέσεις εργασίας. Όπως μας είπε και ο κ. Περιφερειάρχης, 75.000 από αυτές στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας. Ούτε προφανώς ανεξάρτητα από την άνοδο των επενδύσεων, οι οποίες αυξήθηκαν κατά 41% στη διάρκεια των πέντε τελευταίων ετών έναντι μόνο 1% της Ευρώπης. Είχαμε από την πρώτη στιγμή αναδείξει το επενδυτικό κενό το οποίο μας συνόδευε κατά την διάρκεια της κρίσης ως το πρώτο διαρθρωτικό ζήτημα το οποίο πρέπει να αντιμετωπίσουμε ως ελληνική οικονομία.
Δεν είμαστε ακόμα εκεί που θέλουμε στις επενδύσεις ως ποσοστό του ΑΕΠ, είμαστε όμως σε καλό δρόμο. Χρειαζόμαστε, όμως, περισσότερες επενδύσεις. Επενδύσεις πρωτίστως, βέβαια, θα κάνετε εσείς, θα κάνει ο ιδιωτικός τομέας. Θα έρθω στην συνέχεια στο περιβάλλον εκείνο το οποίο δημιουργεί το εύφορο έδαφος για να γίνουν αυτές οι επενδύσεις. Και αυτό το «γκάζι» των επενδύσεων μένει πατημένο και φέτος, με άνοδο 9%, πρόβλεψη 14% για το 2025.
Και βέβαια, θέλω να τονίσω κάτι σημαντικό: σε μια εποχή -ο κ. Αντιπρόεδρος το ξέρει καλά- που μιλάμε για την αποβιομηχάνιση της Ευρώπης, η βιομηχανική παραγωγή στη χώρα μας έχει αυξηθεί σωρευτικά τα τελευταία χρόνια κατά 18%. Αυξάνεται η παραγωγική βάση της πατρίδας μας.
Ανοίγω μια παρένθεση: εσείς το ξέρετε πολύ καλά, η Ελλάδα δεν είναι μόνο μία χώρα υπηρεσιών, δεν είναι μόνο μία οικονομία υπηρεσιών. Είναι μία οικονομία με ισχυρή μεταποιητική συνιστώσα και αυτή η σταδιακή αντιστροφή της αποβιομηχάνισης οδηγεί και την Ελλάδα σε μία ακόμα σημαντική πρωτιά.
Έχουμε την πρώτη θέση διεθνώς στη βελτίωση του επιχειρηματικού κλίματος. Και είναι μία εξέλιξη που έχει τη σφραγίδα και των δικών σας εξαγωγών, αφού ο βορράς, κατεξοχήν η Μακεδονία, πρωταγωνιστεί στη μεταποίηση στη χώρα. Πολύ περισσότερο όταν, όπως είπατε, κ. Πρόεδρε, η επόμενη μέρα στον τόπο ταυτίζεται, είτε το θέλουμε είτε όχι, αναγκαστικά με την εξωστρέφεια, με την ανταγωνιστικότητα, με τη διεύρυνση των συναλλαγών με το εξωτερικό. Προωθώντας προϊόντα περιζήτητα εκτός συνόρων, με σύμβολα ποιότητας, δίπλα στις υπηρεσίες υψηλής προστιθέμενης αξίας.
Ο ρόλος σας, ο ρόλος των ελληνικών εξαγωγικών επιχειρήσεων, θα γίνεται στο εξής όλο και πιο κομβικός στην προσπάθεια μέχρι το 2030 να έχουμε πλήρως ανατάξει και διαφοροποιήσει το παραγωγικό προφίλ της χώρας μας.
Και πρέπει να πω, αγαπητέ Πρόεδρε, ότι αυτόν τον ρόλο τον υπηρετείτε με επιτυχία εδώ και σχεδόν 50 χρόνια. Όχι μόνο ως θεσμικός σύμβουλος της πολιτείας, αλλά και με τη δράση, να το πούμε, των 800 εταιρειών, των ομίλων του Συνδέσμου. Με τζίρο 25 δισεκατομμύρια, απασχολείτε 70.000 εργαζόμενους και είναι αριθμοί που μπορούν να αυξηθούν.
Το είπατε, και μερικές φορές δεν του αποδίδουμε μεγάλη σημασία, αλλά για προσέξτε πώς έχουν αλλάξει τα πράγματα. Το παλιό αίτημα για δουλειά, εργαζόμενοι έψαχναν για δουλειά σε μία οικονομία μεγάλης ανεργίας, έχει γίνει τώρα αίτημα για δυναμικό εργατικό δυναμικό προς απασχόληση. Αυτή είναι μια τεράστια αλλαγή η οποία έχει συντελεστεί στην ελληνική οικονομία και στην ελληνική κοινωνία, η οποία απαιτεί όμως και από μέρους μας μια ουσιαστική αναδιάταξη δυνάμεων. Θεωρώ εξαιρετικά σημαντικό ότι συνεργάζεστε με το Υπουργείο Εργασίας, με τη Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης -υπό την ηγεσία του κ. Πρωτοψάλτη γίνεται μια πολύ σημαντική δουλειά.
Είναι πολύ σημαντικές οι πρωτοβουλίες σας ενημέρωσης στα Επαγγελματικά Λύκεια για τις νέες δεξιότητες που απαιτεί σήμερα η εργασία, για τα νέα επαγγέλματα. Να ενημερώνουμε τα παιδιά των ΕΠΑΛ ότι μπορεί η επαγγελματική τους διαδρομή να είναι εξαιρετικά προσοδοφόρα. Δεν θα σπουδάσουν όλα τα παιδιά αναγκαστικά σε ένα πανεπιστήμιο. Υπάρχουν, όμως, τεχνικά επαγγέλματα τα οποία σήμερα είναι σε πολύ μεγάλη ζήτηση και πρέπει να φροντίσουμε να εκπαιδεύουμε τους νέους μας ακριβώς σε αυτά τα επαγγέλματα και κυρίως να τους κατατοπίσουμε για τις μεγάλες ευκαιρίες της αγοράς εργασίας γι΄ αυτές και αυτούς που θα το επιλέξουν.
Να σκεφτούμε έξω από το συνηθισμένο πλαίσιο, όπως το κάνατε εσείς στη δική σας εταιρεία, όταν έχετε σπεύσει να καταρτίσετε 80 γυναίκες και 20 άντρες από την ευρύτερη περιοχή της δραστηριότητάς σας στο πώς θα κατασκευάζουν δίχτυα. Νέες ευκαιρίες επιμόρφωσης, κατάρτισης, πιστοποίησης, ενεργητικές πολιτικές στην αγορά εργασίας, «Ημέρες Καριέρας» στις οποίες αναφερθήκατε. Επισκέπτομαι τις «Ημέρες Καριέρας» όποτε μπορώ και βλέπω πάντα έναν εντυπωσιακό δυναμισμό όταν βλέπω τις επιχειρήσεις και τους εργαζόμενους να βρίσκονται μαζί και να γίνεται αυτή η σύνθεση την οποία τόσο χρειάζεται η αγορά εργασίας.
Και να κάνω μία ξεχωριστή αναφορά στη χαρτογράφηση της εξαγωγικής δραστηριότητας από το Ινστιτούτο Ερευνών του Συνδέσμου Εξαγωγέων. Είναι ένας ετήσιος οδηγός, που μας τροφοδοτεί με πολύτιμα δεδομένα.
Θέλω όμως κι εγώ με τη σειρά μου να σταθώ στις ξεχωριστές ενέργειές σας που επικεντρώνονται στη διεθνή κατοχύρωση του εμπορικού σήματος «Macedonia the Great». Θυμάμαι όταν είχα βρεθεί στην παρουσίαση του σήματος το 2019, είχα στηρίξει ένθερμα αυτή την πρωτοβουλία. Μας πήρε λίγο χρόνο να το κατοχυρώσουμε, αλλά είμαστε σε πολύ καλό δρόμο.
Αλλά είναι μία κίνηση που αποκτά και επίκαιρη σημασία μετά τις τελευταίες προκλητικές παλινδρομήσεις των βόρειων γειτόνων μας. Τη διπλωματική μας αντίδραση πρέπει να πλαισιώσει και μία εμπορική αντεπίθεση, με πρώτη αιχμή την αυθεντικότητα και ποιότητα των προϊόντων και των υπηρεσιών της Μακεδονίας μας και αυτό είναι και στο δικό σας χέρι να το πετύχουμε μαζί.
Είναι γνωστό ότι η Νέα Δημοκρατία καταψήφισε τη Συμφωνία των Πρεσπών. Να θυμίσω ότι καταθέσαμε μάλιστα και πρόταση μομφής κατά του ΣΥΡΙΖΑ που την προώθησε. Προσέξτε, όχι γιατί δεν θέλαμε λύση στο ζήτημα, αλλά γιατί η συγκεκριμένη συνθήκη παραχωρούσε «μακεδονική» εθνότητα και γλώσσα στους γείτονές μας, ναρκοθετώντας με αυτόν τον τρόπο το μέλλον.
Ενώ από τότε, με μεγάλη εντιμότητα, πριν από τις εκλογές του 2019, ενώ θα μπορούσαμε να είχαμε κάνει κάτι το οποίο πολιτικά ενδεχομένως να ήταν βραχυπρόθεσμα πιο ωφέλιμο, προειδοποιήσαμε ότι η συμφωνία αυτή δεν θα έπρεπε να κυρωθεί καθώς αργότερα δεν θα μπορούσε να ανατραπεί. Και ως νέα κυβέρνηση τιμήσαμε αυτή την ελληνική υπογραφή σε μια διεθνή συμφωνία που υπερισχύει κάθε νόμου.
Βλέποντας, ωστόσο, εδώ και αρκετό καιρό, την άνοδο του εθνικισμού στα Σκόπια, μείναμε επιφυλακτικοί στην αποδοχή των μνημονίων τα οποία συνόδευαν τη συμφωνία. Δυστυχώς, οι εξελίξεις δικαίωσαν αυτές μας τις επιφυλάξεις και η στάση της νέας Προέδρου και των εκεί υποστηρικτικών της, δυστυχώς και του εντολοδόχου Πρωθυπουργού, είναι και παράνομη και προκλητική. Γι’ αυτό και η Ελλάδα την απορρίπτει και την επιστρέφει.
Και το γειτονικό κράτος οφείλει να αντιληφθεί -και νομίζω ότι αυτό τελικά αντιλαμβάνονται και οι περισσότεροι πολίτες της Βόρειας Μακεδονίας- ότι ο δρόμος προς την Ευρώπη και προς την πρόοδο περνάει και από τη χώρα μας. Και εκεί μπορεί να σταματήσει.
Όπως και κάποιοι ανιστόρητοι εντός των συνόρων θα πρέπει να καταλάβουν ότι η πατρίδα δεν μπορεί να παραιτείται από τα όπλα της. Φτάσαμε στο σημείο εκείνοι που πρώτα μας φόρτωσαν τη συμφωνία να μας ζητούν τώρα να κυρώσουμε τα μνημόνια. Πότε; Την ώρα που τα ίδια τα Σκόπια την παραβαίνουν.
Το εμπορικό σήμα, λοιπόν, της Μακεδονίας σε αυτή τη συγκυρία, αγαπητέ Πρόεδρε, γίνεται ένα ισχυρό μέσο οικονομικής διπλωματίας. Στεναχωριέμαι πραγματικά όταν ακούω, παραδείγματος χάρη, από τους κορυφαίους παραγωγούς κρασιού στη χώρα μας να μας λένε ότι υπάρχουν κρασιά τα οποία εμφανίζονται ως μακεδονικά και κάποιοι πελάτες στο εξωτερικό όταν μιλάνε για μακεδονικά κρασιά να έχουν υπόψιν τους τη Βόρεια Μακεδονία.
Είναι στο χέρι μας αυτό να το αντιστρέψουμε. Και θα έχετε την απόλυτη στήριξη της κυβέρνησης σε αυτή την προσπάθεια. Είναι μια εθνική υπόθεση αυτή και όλες οι δυνάμεις του τόπου πρέπει να συστρατεύονται σε αυτήν.
Αλλά και δίνοντας την ευκαιρία σε όλους τους Έλληνες να ξεχωρίσουν τους αληθινούς πατριώτες του έργου και του αποτελέσματος από τους ψευτοπατριώτες του γλυκού νερού. Και πολύ περισσότερο από τους εμπόρους των εθνικών αισθημάτων.
Κυρίες και κύριοι, αισθάνομαι τέλος και μεγάλη ικανοποίηση για την πρόοδο στην υλοποίηση του Κέντρου Καινοτομίας Thess INTEC, ένα έργο το οποίο στηρίξαμε, πέρασε και αυτό μέσα από πολλές δυσκολίες. Είναι ένα έργο την επιτυχία του οποίου, όμως, εγγυάται η συνεργασία όλων των φορέων της Θεσσαλονίκης: του Πανεπιστημίου, των συνδέσμων των βιομηχανιών, των εξαγωγέων, της τοπικής αυτοδιοίκησης. Σύντομα η πόλη θα έχει ένα ακόμα εργαλείο για να ενισχυθεί ο ρόλος της ως ένας φάρος έρευνας και επιχειρηματικής πρωτοπορίας.
Και να επιμείνω στη σύνδεση των εξαγωγών με την καινοτομία και την έρευνα. Δεν μπορούμε να είμαστε ανταγωνιστικοί εξαγωγικά αν δεν επενδύουμε στην έρευνα και στην καινοτομία. Ξέρετε πολύ καλά ότι η κυβέρνηση αυτή έχει δώσει και σημαντικά φορολογικά κίνητρα, υπεραποσβέσεις, για την έρευνα και την καινοτομία που σας επέτρεψαν να μπορείτε να επενδύετε περισσότερο, χωρίς τη σημαντική οικονομική και φορολογική επιβάρυνση του παρελθόντος.
Και γι’ αυτό και η ανάπτυξη ενός οικοσυστήματος πανεπιστημίων και ερευνητικών κέντρων στη Θεσσαλονίκη, στην οποία θα μπορούν να πηγαίνουν και να προσέρχονται οι ίδιες οι εταιρείες, με καινοτόμες ιδέες, να φτιάχνουν πρωτότυπα, να κατοχυρώνουν πατέντες, να γίνεται έρευνα εφαρμοσμένη σε βάθος, έχει τόσο μεγάλη σημασία.
Και βέβαια, να πω και δύο κουβέντες για τις υποδομές, αγαπητέ μου Δήμαρχε και αγαπητέ κ. Περιφερειάρχα. Πράγματι, έχετε δίκιο όταν λέτε -είναι δική μου πίστη και νομίζω ότι θα συμφωνήσουν και οι πιο πολλοί- ότι μέσα στη διάρκεια αυτής της κυβερνητικής θητείας η Θεσσαλονίκη θα έχει αλλάξει όψη περισσότερο ίσως και από ό,τι το φαντάζονται οι ίδιοι οι κάτοικοί της.
Η συγκοινωνιακή μελέτη για τη Θεσσαλονίκη του 2040 παρουσιάστηκε σήμερα το πρωί. Αυτή, Σεβασμιώτατε, μας καταδεικνύει, κ. Δήμαρχε, την ανάγκη η προτεραιότητα για την επέκταση του Μετρό να στραφεί προς τα δυτικά και προς τα βορειοδυτικά, ακριβώς γιατί εκεί έχουμε τον δυναμικότερο, νεότερο, γρηγορότερα αυξανόμενο πληθυσμό σε ολόκληρη τη χώρα.
Και βέβαια, την επέκταση του Μετρό τη συνοδεύουν και τα πρώτα ηλεκτρικά λεωφορεία τα οποία ήδη άρχισαν να κυκλοφορούν από σήμερα. Μέχρι τον Ιούνιο, όπως είχαμε δεσμευθεί, 110 ηλεκτρικά λεωφορεία θα κυκλοφορούν στην πόλη της Θεσσαλονίκης. Χωρίς φανφάρες, χωρίς μεγάλες τελετές, αυτό το οποίο είπαμε το κάνουμε πράξη.
Με περισσότερους δρόμους. Κατανοώ τη δυσκολία που ένα σημαντικό έργο σαν τον «Flyover» μπορεί να προκαλεί στην πόλη, όμως σε εξαιρετική συνεργασία με τους Δημάρχους, με την Περιφέρεια, καταφέραμε και κάναμε παρεμβάσεις, φέρνοντας περισσότερη Τροχαία στην πόλη, ώστε να γίνει πιο βιώσιμη η κυκλοφοριακή κατάσταση της Θεσσαλονίκης, τουλάχιστον μέχρι να λειτουργήσει το Μετρό.
Περισσότερους χώρους πρασίνου. Το στρατόπεδο Παύλου Μελά, ένα εμβληματικό μητροπολιτικό πάρκο στην καρδιά της δυτικής Θεσσαλονίκης. Με περισσότερους χώρους logistics, τόσο σημαντικούς. Το στρατόπεδο Γκόνου -ήταν δική σας ιδέα- είναι κάτι το οποίο αναπτύσσεται για να αναδείξει τον ρόλο της Θεσσαλονίκης ως διαμετακομιστικό κέντρο.
Αλλά, αλλά και με χώρους πολιτισμού, όπως το Κυβερνείο, το γνωστό σε όλους Παλατάκι, το οποίο τώρα θα αξιοποιηθεί με τη συνεργασία της Βουλής των Ελλήνων, του Υπερταμείου και της Εταιρείας Ακινήτων του Δημοσίου. Υπερταμείο και ΕΤΑΔ αναλαμβάνουν αμέσως τον προσδιορισμό του κόστους αποκατάστασης του κτιρίου και τους γύρω χώρους, καλύπτοντας τις σχετικές μελέτες. Ενώ, στη συνέχεια, η Βουλή των Ελλήνων θα εξετάσει το ύψος και τους τρόπους χρηματοδότησης, έτσι ώστε το εμβληματικό αυτό κτίριο να παραμείνει ένα δημόσιο κτίριο με χρήσεις οι οποίες θα είναι απολύτως συμβατές με τον ιστορικό του χαρακτήρα.
Είναι ένα ιστορικό τοπόσημο το οποίο θα διασωθεί, θα ενταχθεί δημιουργικά στη λειτουργία της πόλης, των κατοίκων και των επισκεπτών της, προφανώς, οι οποίοι με χαρά διαπιστώνω ότι διαρκώς αυξάνονται.
Επιμένω, όπως διαπιστώνετε, στη σύνδεση των εξαγωγών με τη συνολική οικονομική δράση, την εθνική ανάπτυξη και την κοινωνική της αντανάκλαση, την τοπική αναβάθμιση. Έχουμε βρει μια συμφωνία και με τον Δήμο και με την περιφέρεια για τον τρόπο με τον οποίο θα προωθήσουμε το νέο έργο της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης. Με περισσότερο πράσινο, κάτι το οποίο ζητούσε η πόλη, έχοντας όμως ταυτόχρονα και μια ανταγωνιστική πρόταση η οποία μπορεί να προσελκύσει σημαντικούς επενδυτές από το εξωτερικό.
Θα το επαναλάβω για ακόμα μια φορά: σε μια εποχή όπου όλοι μας έχουμε κουραστεί να πηγαίνουμε σε απρόσωπα συνεδριακά κέντρα τα οποία μπορεί να βρίσκονται κοντά σε ένα αεροδρόμιο, η δυνατότητα της Θεσσαλονίκης να αποκτήσει ένα υπερσύγχρονο συνεδριακό και εκθεσιακό χώρο στο κέντρο της πόλης, δίπλα σε έναν σημαντικό χώρο πρασίνου, την καθιστά άκρως ανταγωνιστική σε αυτόν τον τομέα. Και σε αυτή την κατεύθυνση θα εργαστούμε όλες και όλοι μαζί.
Εμείς ξέρουμε τι πρέπει να κάνουμε προκειμένου να διευκολύνουμε εσάς να επενδύσετε περισσότερο. Ένα δίκαιο φορολογικό σύστημα. Μειώσαμε σημαντικά τους φορολογικούς συντελεστές -και στο κεφάλαιο και στην εργασία. Ένα ψηφιακό κράτος το οποίο κάνει τη ζωή σας πιο εύκολη.
Πρόσβαση σε χρηματοδότηση. Όσο η οικονομία και τα δημόσια οικονομικά της χώρας βελτιώνονται διαρκώς, τόσο ευκολότερη είναι και η πρόσβαση των επιχειρήσεων σε χρηματοδότηση. Ζητήματα τα οποία έχουν να κάνουν με την οργάνωση του χώρου, στα οποία αποδίδω πολύ μεγάλη σημασία, για να μπορέσουν οι βιομηχανίες μας να αναπτύσσονται χωρίς τα εμπόδια του παρελθόντος.
Δεν είναι τυχαίο, λοιπόν, που σημαντικά κονδύλια από το Ταμείο Ανάκαμψης και από το ΕΣΠΑ κατευθύνονται προς τον επιχειρηματικό κόσμο. Θέλω να θυμίσω ότι το Ταμείο Ανάκαμψης έφερε στη χώρα 36 δισεκατομμύρια ευρώ, πρόσθετους πόρους τους οποίους προσωπικά διαπραγματεύτηκα και εξασφάλισα για την πατρίδα μας σε μία πολυήμερη διαπραγμάτευση στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Ιουλίου του 2020. Από αυτούς ένα σημαντικό κομμάτι είναι χαμηλότοκα δάνεια και οι βασικοί αποδέκτες είναι δυναμικές επιχειρήσεις που θέλουν να επενδύσουν. Κάποιες σίγουρα είναι σήμερα μαζί μας.
Αλλά δεν ξεχνούμε και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Πάνω από 100.000 μικρομεσαίες επιχειρήσεις έχουν ενταχθεί σε προγράμματα στήριξης της επιχειρηματικότητας από το ΕΣΠΑ και το ίδιο θα συμβεί και με το νέο ΕΣΠΑ. Και είναι και μία προοπτική που υπηρετεί και η θωράκιση του τραπεζικού συστήματος, αλλά πια και το δικαίωμα χρηματοδότησης από μη πιστωτικά ιδρύματα. Θέλουμε και στον τραπεζικό τομέα περισσότερο ανταγωνισμό.
Και βέβαια, μια ξεχωριστή αναφορά στην ψηφιακή μετάβαση. Οι υπηρεσίες του gov.gr αισίως προσεγγίζουν τις 1.800. Αρχίζουμε να αξιοποιούμε πια την τεχνητή νοημοσύνη, όπως το κάνετε και εσείς, εξάλλου. Και θέλω να δώσω εδώ μια ξεχωριστή σημασία στη στήριξη την οποία παρέχουμε σε αυτό το οικοσύστημα των νεοφυών επιχειρήσεων, το οποίο είναι δυναμικό, έχει αισθητή παρουσία όχι μόνο στην Αθήνα, αλλά στη Θεσσαλονίκη, στα Γιάννενα, στην Πάτρα, στο Ηράκλειο. Έχει μια διάσταση περιφερειακής ανάπτυξης πολύ σημαντική.
Και εσείς οι ίδιοι στις επιχειρήσεις σας γνωρίζετε καλά ότι η τεχνητή νοημοσύνη είναι ένας τρόπος να βελτιώσετε σημαντικά την παραγωγικότητά σας. Και είναι στο χέρι σας και στο χέρι μας να δουλέψουμε μαζί για το πώς θα γίνουμε πρωταγωνιστές σε αυτή τη μεγάλη επανάσταση η οποία συντελείται.
Προσπαθούμε διαρκώς με στοχευμένα μέτρα να μειώσουμε τη γραφειοκρατία, να εξορθολογήσουμε τις διαδικασίες. Επισπεύδουμε την απονομή της δικαιοσύνης, ξέρετε πόσο μεγάλη σημασία αποδίδουμε σε αυτό.
Ελέγχουμε αυστηρά τη φοροδιαφυγή. Θυμάστε, κάποτε μας έλεγαν ότι είναι αδύνατο να συνδεθούν τα POS με τις ταμειακές μηχανές, και όμως το κάναμε, με κάποιες δυσαρέσκειες. Αλλά, ξέρετε, αυτό το κλείσιμο του κενού του ΦΠΑ είναι αυτό το οποίο μας επιτρέπει να έχουμε πρόσθετους πόρους για να χρηματοδοτούμε το κοινωνικό κράτος.
Και βέβαια, σημαντικές υποδομές για τις οποίες μίλησα σήμερα: αναβαθμισμένα αεροδρόμια, καινούργιοι δρόμοι, ο Ε65, τόσο σημαντικός για τη Δυτική Μακεδονία. Επί τη ευκαιρία, όταν ολοκληρωθεί ο Ε65 θα δώσει μία εναλλακτική δίοδο και για τον βόρειο-νότιο άξονα. Δεν θα είναι η ΠΑΘΕ ο μόνος δρόμος με τον οποίο θα μπορείτε να μετακινείστε από τον βορρά στον νότο ή από τον νότο στον βορρά.
Σημαντικές επενδύσεις στα λιμάνια μας, η σύνδεση του προβλήτα 6 με τη σιδηροδρομική γραμμή. Η Θεσσαλονίκη δεν έχει ξεδιπλώσει ακόμα πλήρως τη δυναμικότητά της ως διαμετακομιστικό κέντρο. Και αυτό αφορά και τις επενδύσεις οι οποίες πρέπει να γίνουν εδώ στο λιμάνι.
Γιατί, όπως είπα στην αρχή, οι εξαγωγές δεν σημαίνουν απλώς προϊόντα και υπηρεσίες, είναι και το κλίμα το οποίο ευνοεί τις επενδύσεις. Αυτή η διάθεση του επιχειρηματία να πει, «ναι, θα αναλάβω επιχειρηματικό ρίσκο γιατί αισθάνομαι ότι τα πράγματα στη χώρα πηγαίνουν βασικά προς τη σωστή κατεύθυνση». Ένα πιο ελκυστικό εργασιακό καθεστώς, και με ευελιξία και με ασφάλεια για τον εργαζόμενο, εξειδικευμένη εκπαίδευση και επιμόρφωση, ευέλικτες συναλλαγές με το Δημόσιο, όπως είπα, υποδομές που διευκολύνουν τις μεταφορές.
Όλα αυτά σας βοηθούν. Σας βοηθά και κάτι ακόμα όμως, και αυτό είναι το διεθνές κύρος της Ελλάδας. Ένα ποιοτικό μέγεθος το οποίο δεν ποσοτικοποιείται εύκολα αλλά είναι απολύτως κρίσιμο για την οικονομική μας διπλωματία στις εκτός συνόρων αγορές. Εσείς, οι επιχειρήσεις οι οποίες επιβίωσαν στην διάρκεια της κρίσης, ξέρετε τι σημαίνει να πηγαίνεις στο εξωτερικό, να λες «έρχομαι από την Ελλάδα» και να σε κοιτάνε λίγο με στραβό μάτι. Αυτό άλλαξε οριστικά, η εικόνα της χώρας μας σήμερα δεν έχει καμία σχέση με την εικόνα της πατρίδας πριν από πέντε χρόνια.
Αυτά είναι τα πολλά παράλληλα μέτωπα στα οποία λειτουργούμε. Μέτωπα στα οποία γίνονται πολλά αλλά πρέπει να γίνουν περισσότερα. Δεν θέλω να ξεχνάμε ποτέ, σε μία πατρίδα που έχει ξεκινήσει να αναγεννιέται, έχει χάσει όμως και το 25% του ΑΕΠ της, η μεγαλύτερη συρρίκνωση οικονομίας σε οποιαδήποτε χώρα του ΟΟΣΑ μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Μην ξεχνάμε από πού ξεκινήσαμε: μία χώρα που έμεινε έρμαιο των μεταναστευτικών ροών, με αφύλακτα σύνορα, με αδικημένες Ένοπλες Δυνάμεις, με ανύπαρκτη αξιοπιστία.
Όλα αυτά πριν από λίγο καιρό. Τώρα πιστεύω ότι ζούμε σε μία διαφορετική χώρα. Και αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο επιμένω ότι χωρίς να πανηγυρίζουμε -πάντα λέω ότι έχουμε πολλή δουλειά να κάνουμε ακόμα μπροστά μας- δεν πρέπει όμως και να μηδενίζουμε. Το βλέμμα στο σημείο που θέλουμε να φτάσουμε, αλλά ας τρέχει και η σκέψη μας στο σημείο από όπου αρχίσαμε. Σε μία πορεία από την οποία ίσως δεν λείπουν αστοχίες και καθυστερήσεις, με χαρακτηριστικό της, όμως, την προσπάθειά μας να υπερβαίνουμε αδυναμίες, να γινόμαστε καλύτεροι, ώστε να γίνεται καλύτερη η καθημερινότητα των Ελλήνων, να προσεγγίζουμε διαρκώς, η ποιότητα ζωής μας να προσεγγίζει αυτή των πιο ανεπτυγμένων ευρωπαϊκών κρατών.
Και για τον ίδιο ακριβώς λόγο προβάλλω την ανάγκη σταθερότητας και συνέχειας στην τροχιά που ακολουθούμε και ενόψει ευρωεκλογών. Εννοώντας, προφανώς, τη σταθερότητα -προσέξτε- ως σιγουριά και όχι ως στασιμότητα. Και τη συνέχεια ως εξέλιξη και όχι ως επανάληψη.
Κακά τα ψέματα, πρόκειται για την πρώτη πολιτική αναμέτρηση μετά τις εθνικές εκλογές του 2023. Το αποτύπωμά της, λοιπόν, θα είναι αντικειμενικά πολιτικό, θα είναι διπλό. Από τη μία πλευρά, η κάλπη της 9ης Ιουνίου θα κρίνει ποια πολιτική δύναμη ξέρει και μπορεί να εκφράσει αποτελεσματικότερα τις ελληνικές θέσεις στην Ευρωβουλή. Είναι μία απάντηση που έχει δώσει ήδη εδώ και 50 χρόνια η Νέα Δημοκρατία με τον ευρωπαϊκό της προσανατολισμό, που πρώτος χάραξε ο Μακεδόνας ιδρυτής μας Κωνσταντίνος Καραμανλής.
Απάντηση, ωστόσο, την οποία δικαιώνουν και όλες οι δράσεις αυτής της κυβέρνησης. Μιλώ για ελληνικές παρεμβάσεις που πέτυχαν να καθιερώσουν τα εθνικά μας σύνορα ως ανατολικά όρια ολόκληρης της Ευρώπης. Με μεγάλη επιτυχία, κ. Αντιπρόεδρε, το Σύμφωνο για τη Μετανάστευση και το Άσυλο και τη μετατροπή της συζήτησης στην Ευρώπη από μία συζήτηση που εστιαζόταν μόνο στις δευτερογενείς ροές, στην εξωτερική διάσταση της φύλαξης των συνόρων. Την υιοθέτηση του πράσινου διαβατηρίου την εποχή του Covid. Την ελληνική εισήγηση, που έστω και με κάποια καθυστέρηση έγινε απόφαση, να τεθεί ένα πλαφόν στις τιμές του φυσικού αερίου. Μίλησα ήδη για το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, 750 δισεκατομμύρια ευρώ.
Όλα αυτά τα πέτυχε η δική μας κυβέρνηση ενώ άλλα κόμματα επί πέντε χρόνια δεν έκαναν τίποτα άλλο από το να δυσφημούν στις Βρυξέλλες και στο Στρασβούργο την ίδια τους την πατρίδα. Όταν ακόμα και σήμερα, λίγες εβδομάδες πριν τις εκλογές, δεν έχουν να πουν τίποτα απολύτως για τα ευρωπαϊκά ζητήματα.
Είναι στοιχήματα τα οποία συνδέονται απόλυτα με τις ζωές όλων των Ελληνίδων και όλων των Ελλήνων. Το 75% των εθνικών επιλογών έχουν κάποια ευρωπαϊκή προέλευση. Είναι πολλά και σημαντικά αυτά που θα γίνουν στην Ευρώπη τα επόμενα πέντε χρόνια. Θα μας επηρεάσουν άμεσα.
Η αναμόρφωση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής. Έχουμε ήδη καταθέσει προτάσεις για το πώς η πολιτική αυτή, χωρίς να αποστεί από την ανάγκη να κάνουμε πράξη την πράσινη μετάβαση, θα γίνει πιο ευέλικτη και δεν θα επιβάλλει στους αγρότες και στους κτηνοτρόφους μας δυσβάστακτες υποχρεώσεις.
Διαμόρφωση μιας ανταγωνιστικής οικονομίας, με ενίσχυση των εθνικών επιχειρήσεων. Πρωτοβουλίες απέναντι στην ακρίβεια, για τις οποίες σας μίλησα. Οι θέσεις μας για μια ενιαία πολιτική στο μεταναστευτικό πρέπει να συνεχιστούν.
Η επόμενη μεγάλη πρόκληση: κοινή ευρωπαϊκή άμυνα. Το 2024 μας βρίσκει με έναν πόλεμο στην καρδιά της Ευρώπης και με μια Μέση Ανατολή η οποία φλέγεται. Θα εξακολουθούμε να εκχωρούμε την αμυντική μας ομπρέλα μόνο στις Ηνωμένες Πολιτείες, μέσα από το πλαίσιο της συμμετοχής ευρωπαϊκών χωρών στο ΝΑΤΟ ή θα επιλέξουμε μια μεγάλη, τολμηρή ευρωπαϊκή φυγή προς τα μπρος, με τη δημιουργία, ενδεχομένως, ενός ευρωπαϊκού αμυντικού ταμείου, το οποίο θα χρηματοδοτήσουμε με έκδοση ευρωπαϊκού ομολόγου; Με ευρωπαϊκό δανεισμό, όπως κάναμε στο Ταμείο Ανάκαμψης, που θα μπορούσε, για παράδειγμα, να χρηματοδοτήσει κοινές δράσεις, όπως μια κοινή αντιπυραυλική ομπρέλα πάνω από ολόκληρη την Ευρώπη.
Φανταστείτε το όφελος για την πατρίδα μας από μια τέτοια πρωτοβουλία και σκεφτείτε μετά ποιες είναι οι πολιτικές δυνάμεις που μπορούν ακριβώς να διαπραγματευτούν αυτές τις μεγάλες προκλήσεις της επόμενης ευρωπαϊκής μέρας.
Κυρίες και κύριοι, όπως περιέγραψα παραπάνω, αυτά που σας ανέφερα αποτελούν την πιο σημαντική, αλλά μία μόνο όψη των ευρωεκλογών που έρχονται. Την άλλη πιστεύω πως την γνωρίζετε. Είστε παράγοντες της οικονομικής ζωής, ξέρετε και την αναστάτωση και την αβεβαιότητα που μπορεί να προκαλεί κάθε εκλογική αντιπαράθεση. Είναι κάτι το οποίο και εγώ επισημαίνω. Όχι ασφαλώς γιατί το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών μπορεί να αλλάξει την κυβέρνηση, αλλά υπό προϋποθέσεις μπορεί να δώσει την ευκαιρία σε κάποιους να την αμφισβητήσουν.
Προσέξτε, δεν το λέω εγώ. Το λένε οι ποικιλόμορφοι αντίπαλοι μας, που διαρκώς αντιμετωπίζουν τις ευρωεκλογές ως ένα πρόκριμα ανατροπής της κυβέρνησης. Ο ένας γιατί οπωσδήποτε θέλει να γίνει Πρωθυπουργός πριν ακόμα εκλεγεί βουλευτής. Ο άλλος επειδή αντί για τρίτος διεκδικεί να αναδειχθεί δεύτερος. Και πολλοί άλλοι που με αυτή την ευκαιρία θέλουν να εδραιωθούν ως «ηγέτες», πότε εμπορευόμενοι τον πατριωτισμό, πότε ακόμα, Σεβασμιώτατε, δυστυχώς και την ίδια την πίστη.
Τα πράγματα, ωστόσο, είναι πολύ πιο σοβαρά και πολύ πιο διαφορετικά από τις επιμέρους κομματικές σκοπιμότητες ή τις προσωπικές φιλοδοξίες. Τα επόμενα πέντε χρόνια η Ευρώπη καλείται να ανακαλύψει και πάλι τον εαυτό της, σε ένα γεωστρατηγικό και γεωπολιτικό περιβάλλον, σε έναν χάρτη συμφερόντων, που αλλάζουν. Με την Κίνα να εμφανίζεται ως μία αναπτυσσόμενη υπερδύναμη, με τις Ηνωμένες Πολιτείες να ακολουθούν μια σκληρά προστατευτική πολιτική και με την Ευρώπη να αναζητεί το δικό της στίγμα σε αυτή τη νέα γεωπολιτική πραγματικότητα. Ενώ και η χώρα μας χρειάζεται μία νέα ορμή, για να αντιμετωπίσει χρόνιες παθογένειες που την εμποδίζουν να αυξήσει την ταχύτητά της προς την πρόοδο.
Να, λοιπόν, πως η ευρωπαϊκή αναγκαιότητα συμβαδίζει με την εθνική προτεραιότητα και γιατί η ψήφος στις 9 Ιουνίου δεν προσφέρεται ούτε για αποχή και αδράνεια, ούτε πολύ περισσότερο για τυφλά μηνύματα δήθεν διαμαρτυρίας. Τα προβλήματα, άλλωστε, πιστέψτε με, τα ξέρουμε και τα αντιπαλεύουμε πριν από την κάλπη. Μάλιστα πολλά από αυτά τα εξετάζουμε και σήμερα, αγαπητέ Πρόεδρε, στη διάρκεια της δικής σας Γενικής Συνέλευσης.
Συνεπώς, και επιτρέψτε μου να κλείσω με αυτό, στις ευρωεκλογές η χώρα δεν χρειάζεται ψήφους αψήφιστες ή επιλογές που μπορεί να ανοίξουν τις κερκόπορτες σε νέες περιπέτειες, με υποσχέσεις χωρίς αντίκρισμα. Χρειάζεται ψήφους ευθύνης, σκέψης και ωριμότητας, για μία ισχυρή Ελλάδα στην Ευρώπη, κάτι που πρώτοι εσείς αντιλαμβάνεστε, επιχειρώντας στον τόπο μας αλλά προκόβοντας έξω από αυτόν. Γι΄ αυτό και είμαι σίγουρος πως και αυτό το στοίχημα θα το κερδίσουμε, για να οδηγηθεί με σίγουρα βήματα η Ελλάδα σταθερά πιο κοντά στην Ευρώπη.
Σας ευχαριστώ πολύ για την προσοχή σας και περιμένω με ενδιαφέρον τα συμπεράσματα της Συνέλευσής σας.
