Ιαματικός τουρισμός και Θεραπευτικές ιδιότητες του
Ο ιαµατικός τουρισµός είναι δυνατό να αποτελέσει και µέσο ξεκούρασης και ανανέωσης εκτός από
µέσο θεραπείας. Έτσι από κοινού ο θερµαλισµός η κλιµατοθεραπεία, η θαλασσοθεραπεία και η
πηλοθεραπεία που έχουν µεγάλη σχέση µεταξύ τους µπορούν να αποτελέσουν µορφές τουρισµού
που θα συµβάλλουν στην πρόληψη, αποκατάσταση της υγείας, ξεκούραση, οµορφιά, δηλαδή
ταυτόχρονη ανάγκη για διακοπές και θεραπεία µαζί σε ένα πρότυπο περιβάλλον. Οι ελληνικές
λουτροπόλεις µπορούν να αναπτυχθούν και να εξελιχθούν σε κέντρα τουρισµού υγείας δηλαδή σε
κέντρα θεραπείας που να είναι και κέντρα αναψυχής και ηρεµίας για όλες τις ηλικίες για
περισσότερους µήνες του έτους, αφού οι περισσότερες βρίσκονται κοντά στη θάλασσα και έχουν
καλό κλίµα, βασικά στοιχεία για ποικίλες εφαρµογές στη θαλασσοθεραπεία και την
κλιµατοθεραπεία.
ΙΑΜΑΤΙΚΗ ΠΗΓΗ ΚΑΙ ΙΑΜΑΤΙΚΑ ΝΕΡΑ
Ιαµατική πηγή είναι φυσική ανάβλυση ή άντληση ιαµατικού φυσικού πόρου µε τεχνικό έργο, όπως
από γεώτρηση, φρέαρ, τάφρο ή σήραγγα (φυσική ή τεχνητή) ή φυσική δηµιουργία ιαµατικού
πηλού. Ως ιαµατικοί φυσικοί πόροι θεωρούνται φυσικά νερά (ψυχρά ή θερµά), ατµοί, φυσικά αέρια
ή πηλοί, που έχουν ιαµατικές ιδιότητες, αναγνωρισµένες σύµφωνα µε τις διατάξεις του νόµου
υπ’αρθιµό 3498 που έκδόθηκε απο την Βουλή.
Τα νερά των φυσικών ή ιαµατικών πηγών είναι νερά που πηγάζουν µέσα από πετρώµατα και
βράχους που βγαίνουν από τα έγκατα της γης. Είναι µεταλλικά νερά, που περιέχουν διαλυµένα
µεταλλικά συστατικά – όπως νάτριο, κάλιο, ασβέστιο, µαγνήσιο, ράδιο, σίδηρο, ιώδιο, φώσφορο
και θείο – ή αέρια – όπως διοξείδιο του άνθρακα, υδρόθειο, άζωτο, οξυγόνο και υδρογόνο. Τα νερά
αυτά έχουν διάφορο βαθµό οξύτητας και είναι ή όξινα ή αλκαλικά ή και ουδέτερα
ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΙΑΜΑΤΙΚΩΝ ΛΟΥΤΡΩΝ
Αρτηριακή Υπέρταση
Η λουτροθεραπεία πρέπει να εφαρµόζεται στα αρχικά στάδια της υπέρτασης, στο στάδιο δηλαδή
που δεν έχουµε βλάβες των αγγείων ή των νεφρών. Επειδή η αρτηριακή υπέρταση και η πτώση της
αρτηριακής πίεσης δεν συνεχίζονται και µετά την διακοπή των ιαµατικών λουτρών γι’ αυτό το λόγο
αµφισβητείται και η αξία των λουτρών στην αντιµετώπιση της υπέρτασης.
∆ιαλείπουσα Χολώτης
Αυτά τα συµπτώµατα εµφανίζονται στο βάδισµα και χαρακτηρίζονται από ισχυρό πόνο στην γάµπα
(έχουµε σπασµό των αρτηριών της κνήµης και ανεπαρκή µεταφορά αίµατος) ο πόνος είναι τόσο
ισχυρός που ο ασθενής αναγκάζεται να σταµατήσει το βάδισµα. Σε αυτές τις περιπτώσεις τα
αποτελέσµατα µιας λουτροθεραπείας είναι περισσότερο από ικανοποιητικά.
Κνησµός
Άλλοτε είναι αποτέλεσµα διαφόρων παθήσεων του δέρµατος και άλλοτε όχι. Έχουµε δηλαδή
κνησµό µε µια δερµατική αλλοίωση αλλά έχουµε και κνησµό χωρίς δερµατική αλλοίωση
(λειτουργικές διαταραχές του ήπατος ή των ενδοκρινών αδένων). Η επίδραση των λουτρών είναι
τοπική και οφείλεται εις την ειδική δράση των θειούχων στοιχείων.
Τουλάχιστον 7 δερµατοπάθειες ανταποκρίνονται θετικά στα θερµοµεταλλικά νερά:
1.Έκζεµα
2.Κνησµός, αιδοίου, πρωκτού
3.Ψωρίαση
4.Νεανική ακµή
5.Ροδόχρους ακµή
6.Συνέπειες των εγκαυµάτων
7.Ιχθύαση
Η υδροθεραπεία δε θα πρέπει να χρησιµοποιείται στις οξείες παθήσεις του
δέρµατος, τις πυοδερµατίτιδες. Ειδικότερα για τις δερµατολογικές παθήσεις
αντεδείκνυται η χρήση των θερµοµεταλλικών νερών στην σπογγοειδή µυκητίαση,
τον καρκίνο και τη φυµατίωση του δέρµατος.
Τρόπος εφαρµογής
1.Μπάνιο διαρκείας 15′ – 30′ για τα εκζέµατα.
2.Ψεκασµός νερού που περνά από κόσκινο, για το πρόσωπο, οξείες εκζεµατικές καταστάσεις.
3.Νηµατοειδής καταιωνισµός (ντούζ) υπό πίεση 6 – 13 ΑΤΜ, σε θερµοκρασία 42οC, από απόσταση
30εκµ. µόνο για λίγα δευτερόλεπτα έως 4 λεπτά. Ιδιαίτερα αποτελεσµατικός στις λειχηνοποιήσεις,
ροδόχροα ακµή
ΙΑΜΑΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ ΣΤΗΝ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΩΝ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΩΝ ΠΑΘΗΣΕΩΝ
∆εν υπάρχει αµφιβολία ότι οι άτυπες ασθένειες είναι εκείνες που µπορούν να αποκοµίσουν οφέλη
από την λουτροθεραπεία µε ιαµατικά νερά και κυρίως το βρογχικό άσθµα, η χρόνια βρογχίτιδα, το
εµφύσηµα και η βρογχεκτασία. Τα νερά που έχουν µελετηθεί και έχουν χρησιµοποιηθεί
περισσότερο για την θεραπεία αυτών των άτυπων βρογχοπνευµονοπαθειών είναι τα θειούχα, τα
διττανθρακικά, τα χλωριούχα, τα ανθρακικά, αρσενικούχα και ραδιενεργά. 19
Τα µεταλλικά αυτά νερά επιδρούν στις νόσους των αναπνευστικών οδών µε µηχανισµούς
συνδεδεµένους τόσο µε τις χηµικές ιδιότητες (θείον, αρσενικό κ.τ.λ.) όσο και µε τις φυσικές
ιδιότητες (ραδιενέργεια, καταπραϋντική και αντισπαστική δράση).
ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΑΚΕ∆ΟΝΊΑΣ ΚΑΙ ΘΡΑΚΗΣ
Ιαµατική Πηγή Τραϊανούπολης – Ν. Έβρου: Η λουτρόπολη βρίσκεται 14 περίπου χιλιόµετρα
ανατολικά της Αλεξανδρούπολης, δίπλα στον ιστορικό χώρο της αρχαίας Τραϊανούπολης η οποία
χτίστηκε από τον Ρωµαίο αυτοκράτορα Τραϊανό το 113-114 µ.Χ. Οι θερµές ιαµατικές πηγές ήταν ο
βασικός πόλος έλξης πληθυσµού ήδη από την αρχαιότητα. Σήµερα, θεωρούνται από τις
σηµαντικότερες του ελλαδικού χώρου.
Ιαµατική Πηγή Ψαροθέρµων Σαµοθράκης – Ν. Έβρου: Στο βόρειο τµήµα του νησιού, σε
απόσταση 13 χιλιοµέτρων περίπου από την Καµαριώτισσα, το λιµάνι της Σαµοθράκης, βρίσκονται
τα Θέρµα ή Λουτρά των οποίων οι ζεστές θειούχες πηγές ήταν ήδη γνωστές από την εποχή του
Βυζαντίου για τις ιαµατικές
ιδιότητες τους.
Ιαµατικές Πηγή Αγίας Παρασκευής – Νοµός Χαλκιδικής: Τα λουτρά της Αγίας Παρασκευής
βρίσκονται στη χερσόνησο της Κασσάνδρας, 85 χλµ. νότια του Πολυγύρου, πρωτεύουσα του
νοµού. Εκεί υπάρχει ένα φηµισµένο SPA µε σύγχρονες εγκαταστάσεις το οποίο απευθύνεται σε
όλες τις ηλικίες και συνιστάται για πολλέςπαθήσεις.
Ιαµατική Πηγή Αγκίστρου – Νοµός Σερρών: Σε απόσταση 1,5 χιλιοµέτρου από την κοινότητα
Αγκίστρου, βρίσκονται τα ιαµατικά λουτρά. Ιδιαίτερη προτίµηση παρατηρείται από νεαρά άτοµα,
κυρίως κατά τους χειµερινούς µήνες.
Ιαµατική Πηγή Σιδηροκάστρου – Νοµός Σερρών: Επτά χιλιόµετρα από την πόλη του
Σιδηροκάστρου, σε µια έκταση 300 µέτρων βρίσκονται τα ιαµατικά λουτρά Σιδηροκάστρου.
Ιαµατική Πηγή Νέας Απολλωνίας – Νοµός Θεσσαλονίκης: Σε απόσταση 51 χιλιοµέτρων
νοτιοανατολικά της Θεσσαλονίκης, στη νότια πλευρά της λίµνης Βόλβη, βρίσκονται τα λουτρά της
Νέας Απολλωνίας.
Ιαµατική Πηγή Σέδες (Θέρµης) – Νοµός Θεσσαλονίκης: Σε µία πυκνοφυτεµένη έκταση
πεντακοσίων στρεµµάτων, 25 χιλιόµετρα ανατολικά της Θεσσαλονίκης, βρίσκονται τα ιαµατικά
λουτρά Θέρµης.
Ιαµατική Πηγή Πικρολίµνης – Νοµός Κιλκίς: Οι φυσικές µεταλλικές αναβλύσεις βρίσκονται 5
χιλιόµετρα βορειοδυτικά της πόλης του Κιλκίς.
Ιαµατική Πηγή Αριδαίας Λουτρακίου (Ποζάρ) – Νοµός Κιλκίς: Οι ιαµατικές πηγές του
Λουτρακίου Πέλλας βρίσκονται 30 χιλιόµετρα από την Έδεσσα, σε υψόµετρο 390 µέτρων. Τα
νερά της µικρής λουτρόπολης προσφέρονται για όλες 15τις εποχές του χρόνου. Οι καταρράκτες,
που αποτελούντο σήµα κατατεθέν των λουτρών, απέχουν περίπου 4 χιλιόµετρα.
ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ∆ΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕ∆ΟΝΙΑ
Ιαµατική Πηγή Αγραπιδιών – Λιµνοχωρίου – Νοµός Φλώρινας: Οι εγκαταστάσεις βρίσκονται
στον ∆ήµο Αετό, 37χιλιόµετρα νοτιοανατολικά τηςΦλώρινας.
Ιαµατική Πηγή Ξυνού Νερού – Νοµός Φλώρινας: Το Ξινό Νερό απέχει περίπου 5 χιλιόµετρα από
το Αµύνταιο. Η επιχείρηση εκµετάλλευσης του µεταλλικού νερού λειτουργεί από το 1958. Το 1992
γίνεται ιδιοκτησία της κοινότητας Ξινού Νερού, η οποία αργότερα θα υπαχθεί στον ∆ήµο
Αµυνταίου.
Ιαµατική Πηγή Αµµουδάρας – Νοµός Καστοριάς: Το υδροθεραπευτήριο βρίσκεται 2,5
χιλιόµετρα από το Αργός Ορεστικό, την πρωτεύουσα του ∆ήµου Ορέστιδος.
Ιαµατική Πηγή Κιβωτού – Νοµός Γρεβενών: Στην περιοχή του ∆ήµου Ηρακλεωτών 4
χιλιόµετρα βόρεια από το χωριό Κιβωτός αναβλύζουν τα νερά της πηγής. Η πηγή χρησιµοποιούταν
παλιά από τους κατοίκους της περιοχής για θεραπεία, όπως φαίνεται από παλιά κτίσµατα που
βρίσκονται κοντά.
ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΗΠΕΙΡΟΥ
Ιαµατική Πηγή Αµάραντου – Νοµός Ιωαννίνων: Τα λουτρά Αµάραντου βρίσκονται στην περιοχή
της Κόνιτσας, σε υψόµετρο 1260 µέτρα
Ιαµατική Πηγή Καβασίλων – Πυξαριάς – Νοµός Ιωαννίνων: Οι ιαµατικές πηγές των
Καβασίλων – Πυξαριάς βρίσκονται στον ∆ήµο Κόνιτσας, σε απόσταση 4 χιλιοµέτρων από το
οµώνυµο χωριό, δίπλα στο Σαραντάπορο ποταµό.
Ιαµατική Πηγή Πρεβέζης – Νοµός Πρεβέζης: Οι ιαµατικές πηγές της Πρέβεζας βρίσκονται
µέσα στο κέντρο της πόλης κοντά στον Αµβρακικό κόλπο.
ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ
Ιαµατική Πηγή Κόκκινου Νερού – Νοµός Λαρίσης: Οι πηγές του Κόκκινου Νερού βρίσκονται
κοντά στην Καρίτσα και σε απόσταση 60 χιλιοµέτρων από τη Λάρισα. Έχουν πάρει το όνοµά τους
από το κόκκινο νερό που αναβλύζειασταµάτητα από τις θεραπευτικές πηγές για ποσιθεραπεία.
Ιαµατική Πηγή Σµοκόβου – Νοµός Καρδίτσας: Οι ιαµατικές πηγές βρίσκονται 30 χιλιόµετρα
νοτιοδυτικά της Καρδίτσας σε υψόµετρο 450 µέτρων. Αν και γνωστές από τα αρχαία χρόνια,
αξιοποιούνται το 1662 από τους µοναχούς Μόσχο και Φράγκο Στραβοένογλου που έχτισαν
πρόχειρες εγκαταστάσεις διαµονής και λουτήρες.
