Πώς η ΔΕΗ «φυτεύει» φωτοβολταϊκά στα ορυχεία της Δυτικής Μακεδονίας
Το πράσινο θαύμα και ο διπλασιασμός της δεξαμενής των ΑΠΕ στα 12 GW – Στο Αμύνταιο το mega Φ/Β που θα ηλεκτροδοτεί μια πόλη μεγαλύτερη από τη Θεσσαλονίκη.
Τα δάση από ακακίες και φλαμουριές που συναντά ο επισκέπτης στις πρώην λιγνιτικές περιοχές της Δυτικής Μακεδονίας δεν μαρτυρούν ότι κάποτε η γη αυτών των εκτάσεων ήταν ποτισμένη από το κάρβουνο που εξόρυσσε η ΔΕΗ για να παράγει ασταμάτητα ηλεκτρική ενέργεια.
Σήμερα στα αποκατεστημένα εδάφη υπάρχουν κήποι με θάμνους και δέντρα που παράγουν βρώσιμους καρπούς αλλά και αμπέλια. «Πήραμε τον λιγνίτη που υπήρχε από κάτω, βάλαμε ξανά το χώμα στη θέση του και φυτέψαμε τα καταλληλότερα δέντρα για αποκαταστάσεις», περιέγραψε πριν από λίγες μέρες από την Κοζάνη ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Επιχείρησης Γιώργος Στάσσης, δίνοντας το στίγμα της μεγάλης παρέμβασης που έχει ξεκινήσει και θα ενταθεί με το μεγαλύτερο πρόγραμμα αποκατάστασης εδαφών για το οποίο θα δαπανηθούν 270 εκατ. ευρώ έως το 2030.
Μaster plan
Υπολογίζεται ότι από τα 200.000 στρέμματα, που είναι οι εκτάσεις που εκμεταλλευόταν η ΔΕΗ από την Κοζάνη έως τη Φλώρινα, τα 80.000 θα επιστρέψουν σταδιακά στο Δημόσιο, στο πλαίσιο του προγράμματος της Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (ΔΑΜ) και τα υπόλοιπα θα αξιοποιηθούν από την Επιχείρηση.
Το master plan για το μεγαλεπήβολο σχέδιο ΔΑΜ, συνολικού ύψους 1,6 δισ. ευρώ (για Δυτική Μακεδονία, Αρκαδία), ήταν αρχικά αυτό που φιλοδοξούσε να γυρίσει τον διακόπτη στη νέα εποχή για τις λιγνιτικές περιοχές. Οπως παραδέχτηκε πρόσφατα ο πρωθυπουργός κατά την επίσκεψή του στην Κοζάνη, του έλειπε η εμβληματική επένδυση που θα έκανε τη διαφορά, την ώρα που ακόμη και επενδυτικά σχέδια που πλασαρίστηκαν ως εμβληματικά, όπως η κατασκευή giga factory για μπαταρίες ή η μονάδα παραγωγής κυψελών υδρογόνου, ναυάγησαν με την ίδια ευκολία που ανακοινώθηκαν.
Η ΔΕΗ, η οποία έχει σφραγίσει την Ιστορία αλλά και την οικονομία του τόπου, συνεχίζει να αποτελεί τον κύριο μοχλό ανάπτυξης μεγάλων επενδυτικών σχεδίων στην περιοχή. Τα τελευταία έξι χρόνια, όπου η πορεία της απολιγνιτοποίησης έχει χαραχθεί και είναι μονόδρομος, έχει ξεκινήσει μια κοσμογονία αλλαγών που επισφραγίζει το νέο επενδυτικό πρόγραμμα, ύψους 5,7 δισ. ευρώ, το οποίο ανακοινώθηκε πριν από λίγες μέρες από τη διοίκηση.
Το σχέδιο της ΔΕΗ σηματοδοτεί το τέλος μιας εποχής και την έναρξη ενός νέου επενδυτικού κύκλου στον οποίο πρωταγωνιστούν τα πρότζεκτ ΑΠΕ κάθε μορφής, τα δίκτυα οπτικών ινών και τα data centers.
Με τις αποσύρσεις των λιγνιτικών μονάδων -με τελευταία την Πτολεμαΐδα 5 που θα κατεβάσει ρολά το 2026 και θα μετατραπεί σε μονάδα φυσικού αερίου- και τις μεγάλες επενδύσεις της ενεργειακής μετάβασης, η ΔΕΗ αναπτύσσει μερικά από τα μεγαλύτερα ηλιακά πάρκα στην Ευρώπη, ισχύος 2.130 MW. Μόνο για την ανάπτυξη των φωτοβολταϊκών σταθμών, η συνολική δαπάνη των έργων αυτών ανέρχεται σε 1,2 δισ. ευρώ, τα οποία μοιράζονται με μεγάλα συμβόλαια εταιρείες όπως οι ΤΕΡΝΑ, Αvax, Αktor, Metlen, RES Invest, Ameresco κ.ά.
Μαζί με ένα ισχυρό χαρτοφυλάκιο έργων σε όλη την Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό σε φωτοβολταϊκά, αιολικά και μπαταρίες, η ΔΕΗ σκοπεύει να διπλασιάσει την εγκατεστημένη ισχύ ΑΠΕ το 2027 στα 12 GW από 6,2 GW (4,8 GW στην Ελλάδα και 1,4 GW στο εξωτερικό) που ήταν τον Μάρτιο του 2025. Από αυτά συνολικά στη Δυτική Μακεδονία προγραμματίζονται πάνω από 3.000 MW με νέες σύγχρονες μονάδες συμβατικής και εναλλακτικής παραγωγής και αποθήκευσης ύψους 3,5 δισ. ευρώ.
Γιγαντιαία πρότζεκτ
Στις περιοχές των ορυχείων της ΔΕΗ θα δημιουργηθεί το μεγαλύτερο σύμπλεγμα φωτοβολταϊκών στην Ευρώπη. Από το Αμύνταιο έως τον Αγιο Δημήτριο, στην ευρύτερη περιοχή των ορυχείων της Πτολεμαΐδας και του Αμυνταίου, κατασκευάζονται συνολικά 2.130 MW φωτοβολταϊκών που μπορούν να καλύψουν τις ανάγκες 715.000 σπιτιών και επιχειρήσεων.
Το πρώτο που ολοκληρώνεται στο πρώην ορυχείο Πτολεμαΐδας, πλησίον της Ποντοκώμης, έχει ισχύ 550 MW και αναμένεται να παράγει 880 GWh που θα μπορούν να καλύψουν τις ανάγκες περίπου 200.000 νοικοκυριών. Στον πράσινο καμβά προστέθηκε πρόσφατα η επενδυτική απόφαση της ΜΕΤΩΝ Ενεργειακή (κοινοπραξία ΔΕΗ – RWE) για την έναρξη κατασκευής ενός ακόμα mega φωτοβολταϊκού πάρκου, ισχύος 567 MW, στην Κεντρική Μακεδονία. Η επένδυση θα είναι ύψους 418 εκατ. ευρώ και θα στηριχθεί από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Αντίστοιχα στο Αμύνταιο (κεντρική φωτο κειμένου), η ΔΕΗ μαζί με τη γερμανική RWE χτίζει ένα από τα μεγαλύτερα φωτοβολταϊκά πάρκα στον κόσμο, συνολικής ισχύος 940 MW. Το πάρκο που κατασκευάζει η κοινοπραξία ΜΕΤΩΝ παράγει ενέργεια που μπορεί να ηλεκτροδοτήσει μια πόλη μεγαλύτερη από τη Θεσσαλονίκη.
Στο πλαίσιο αυτό, η ΔΕΗ την επόμενη τριετία, θα επενδύσει στην περιοχή περίπου 940 εκατ. ευρώ για έργα αποθήκευσης ενέργειας πάνω από 860 ΜW. Η εταιρεία θα κατασκευάσει μονάδες αποθήκευσης με μπαταρίες συνολικής εγκατεστημένης ισχύος 300 MW, πλησίον των μεγάλων φωτοβολταϊκών πάρκων (Αμυνταίου, ΑΗΣ Καρδιάς κ.ά.) επενδύοντας 200 εκατ. ευρώ.
Ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί και στον τομέα της αντλησιοταμίευσης που μπορεί να προσφέρει μια φυσική μπαταρία με τη χρήση νερού. Η ΔΕΗ σκοπεύει να ξεκινήσει την κατασκευή δύο μεγάλων αντλησιοταμιευτικών σταθμών που θα κάνουν τη διαφορά στο ενεργειακό σύστημα της χώρας. Τα έργα αυτά θα φιλοξενηθούν στη Δυτική Μακεδονία αξιοποιώντας τις φυσικές διαφορές υψομέτρου των ανενεργών λιγνιτικών ορυχείων. Το πρώτο εξ αυτών θα κατασκευαστεί στο ορυχείο Καρδιάς, εκεί που βρίσκονται οι πύργοι ψύξης των μονάδων, οι οποίοι πρόκειται να κατεδαφιστούν εντός του 2026. Οταν ολοκληρωθεί, η μονάδα θα έχει δυναμικότητα παραγωγής 320 MW διάρκειας 8 ωρών με το ύψος της επένδυσης να ανέρχεται σε 430 εκατ. ευρώ.
Το δεύτερο αντλησιοταμιευτικό έργο θα δημιουργηθεί στο ορυχείο του Νοτίου Πεδίου. Οταν ολοκληρωθεί, θα έχει δυναμικότητα παραγωγής 240 MW για 12 ώρες, απορροφώντας επενδύσεις 310 εκατ. ευρώ. Και για τα δύο έργα η ΔΕΗ έχει εξασφαλίσει άδειες από τη ΡΑΑΕΥ και είναι σε προχωρημένο στάδιο οι μελέτες σχεδιασμού.
ΠΗΓΗ:www.newmoney.gr